Hoewel vorig jaar nog uitgevoerd, doen we deze muziek graag in de reprise, en nu in samenwerking met het Oost Nederlands Kamerkoor, dat niet geheel toevallig ook onder leiding staat van Rob Vermeulen. Hierdoor ontstaat een omvangrijk koor, waarmee deze muziek nog beter tot zijn recht komt.
De prachtige, indringende en diep-Russische Vespers van Rachmaninov gelden al meer dan een eeuw als een a capella meesterwerk. Aan het begin van de vorige eeuw beleefde de traditionele Russische (koor)muziek een ware revival. Net als Tsjaikovsky, Gretchaninov en anderen schreef ook Sergei Rachmaninov (1873-1943) in die periode verschillende koorwerken. Zijn Vespers vormen een hoogtepunt in die nieuw ontstane Russische koortraditie.
Rachmaninovs Vespers omvatten drie van de gebedsgetijden uit de Russischorthodoxe Liturgie: de vespers, de metten en de priem. Muzikaal baseerde hij zich zowel op authentieke Russische gezangen als op melodieën in de Russischorthodoxe traditie. Hij behandelde de koorstemmen als die van een orkest, waarbij van de zangers uiteenlopende vocale technieken worden gevraagd. Ook paste hij de tegenstempolyfonie toe, een techniek uit de Russische volksmuziek die sterk afwijkt van het West-Europese contrapunt. De melodie wordt daarin begeleid door een constante toon, gezongen door wisselende koorpartijen.
Wat Rachmaninovs muziek virtuoos maakt zijn de veelvuldige diviseringen in de koorpartijen: elke partij wordt regelmatig in drieën onderverdeeld, wat resulteert in soms twaalf stemmige muziek. Ook in het stembereik is de muziek extreem, zowel voor de bassen als voor de sopranen. Toen Rachmaninov in 1915 voor de dirigent de muziek had voorgespeeld op de piano, verzuchtte deze dat het een fantastisch stuk was, maar “waar haal ik zulke bassen vandaan? Die zijn zo schaars als asperges tijdens de Kerst!”.
Concert
20 februari 15:30 u Eusebius Arnhem
