Halverwege de kille januarimaand 2019 geeft kamerkoor Musica Vocale o.l.v. Rob Vermeulen een aantal concerten rond de Spaanse dichter Federico García Lorca. Bij enkele werken wordt het koor begeleid door gitarist Marcus de Jong.

García Lorca (1898-1936) was een van de allergrootste Spaanse dichters uit het begin van de vorige eeuw. In hartstochtelijke, sensuele en vaak surrealistische verzen bezingt hij de Spaanse ziel, het Spaanse leven en het landschap. De taal is bedrieglijk eenvoudig, de (emotionele) lading onpeilbaar diep. In 1936 maakte het vuurpeloton bruut een einde aan het leven van García Lorca die zich openlijk uitliet tegen het regime van Franco. Zijn naam – en zijn artistieke nalatenschap – bleef daarna nog 20 jaar taboe. Pas in de jaren 50 kwam daar langzaam verandering in. Tegenwoordig kent bijna elke Spanjaard zijn gedichten.

Lorca’s gedichten zijn zeer beeldend, surrealistisch en vol folkloristische elementen uit de Zuid-Spaanse zigeunercultuur en flamenco. Zijn poëzie zindert van de duende, de typisch Spaanse “soul”, of in de woorden van Lorca zelf: ‘het mysterie, de wortels die zich vastzetten in het slijk dat wij allen kennen, dat wij allen negeren, maar waar vandaan datgene ons bereikt dat het wezenlijke van de kunst uitmaakt.’

Ook de natuur en (muzikale) klanken spelen een grote rol in Lorca’s gedichten. Zo is er een schreeuw die echoot tussen de bergen, het geratel van de castagnetten of het gemurmel van de rivier. Dat heeft veel componisten geïnspireerd om de teksten op muziek te zetten. En dat zijn niet alleen Spaanse componisten!

Tijdens de concerten voert Musica muziek uit van de Spaanse componist Manuel Oltra, maar ook van Castelnuovo-Tedesco (Italiaan met Spaanse voorouders), de Rautavaara (uit Finland) en de Israëlisch-Amerikaanse filmcomponist Dinur. Het typisch Spaanse flamenco-ritme is een terugkerend element in een aantal werken: de onregelmatige maatsoorten en de afwisselend 6/8 en 3/4 maten om het vurige karakter van de teksten luister bij te zetten.

In onder meer de Lorca Suite van Castelnuovo-Tedesco wordt het koor begeleid door de gitaar, wat de Spaanse hartstocht van de muziek nog eens onderstreept. Interessant is ook te zien hoe meerdere componisten dezelfde tekst op muziek hebben gezet – en hoe verschillend de resultaten zijn!
U zult zien: u hoeft niet meer naar Spanje om de koude winter te ontvluchten, want Musica haalt het Spaanse vuur naar Nederland!

Concerten

• zaterdag 19 januari om 20.15u in de Koepelkerk te Arnhem
• zondag 20 januari 15.30u in de Johannes de Doperkerk, Bergstraat 17 te Wageningen

 

Verdi Requiem

Op zaterdag 17 november voert Bachkoor Nijmegen samen met Musica Vocale het prachtige Requiem van Verdi uit met een solistenkwartet en Het Gelders Orkest.

Solisten zijn Caroline Cartens, sopraan; Esther Kuiper, mezzosopraan, André Post, tenor en Frans Fiselier, bas. De algehele leiding berust bij Rob Vermeulen.

Geen toehoorder zal onberoerd blijven bij de toonzetting die de Latijnse dodenmis kreeg van de Italiaan Giuseppe Verdi (1813-1901). De muziek is onmiskenbaar Verdi, met krachtige ritmes, sublieme melodieën en dramatische contrasten – zoals hij deed in zijn opera’s – om de heftige emoties te verklanken die door de tekst worden opgewekt. Verdi’s Requiem wordt ook wel omschreven als een “opera in kerkelijk gewaad”. Het stuk kan zich dan ook sinds zijn première in 1874 verheugen in een grote populariteit onder het concertpubliek. Verdi schreef het stuk ter nagedachtenis van de in 1872 overleden, door hem bewonderde dichter Alessandro Manzoni. Het al eerder, los gecomponeerde fragment Libera me gebruikte hij daarbij als slotdeel.

Verdi, romantisch componist pur sang weet zijn gehoor mee te slepen in een muziekstuk dat overloopt van gevoel en drama. In de zeven delen (Requiem, Dies irae, Offertorio, Sanctus, Agnus Dei, Lux aeterna, Libera me) komen zeer uiteenlopende stemmingen tot klinken: devotie en eerbied tegenover Gods grootsheid; de dreiging van het Laatste Oordeel; glanzende lyriek, speciaal ook in een aantal solistische ensembles. Het koor kan zijn vermogens o.a. tonen in het achtstemmige Sanctus en in het slotdeel Libera me, een indringende smeekbede om bevrijding van de eeuwige dood.

Zaterdag 17 november – De Vereeniging, Nijmegen, aanvang 20:15 uur

Voorafgaand aan het concert is er om 19.15 uur een inleiding die verzorgd wordt door Jeroen Swarte, oprichter van de KlankZaak, cursusbedenker en uitvoerder, lezinggever, concertinleider & kinderactiviteitenbegeleider en  muziekdocent aan de HAN. Bijwonen van de lezing is gratis.