De schouwburgen

Wij hadden nooit kunnen vermoeden dat schouwburgen zo verschillend van elkaar kunnen zijn, en dat ze tegelijkertijd zo op elkaar lijken. Nadat we zes avonden achter elkaar in de schouwburg van Arnhem hebben doorgebracht gaan we op een woensdag naar Nijmegen. Het eerste wat mij opvalt, als ik naar het podium loop voor de souncheck: hier ligt gewoon hetzelfde lopertje, aangelegd over de snoeren heen, en de looproute is ook hetzelfde. Je hebt ook gewoon coulissen, met aan de zijkant dat paadje, het podium is identiek opgebouwd. Dat is ook logisch natuurlijk, want iedereen moet blindelings z'n plek kunnen vinden tijdens een voorstelling. (Overigens is ook de dansvloer er door Introdans elke keer neergelegd: de dansers dansen iedere voorstelling op hun eigen vertrouwde vloer, hebben we in de krant gelezen). Pas als je de zaal inkijkt zie je verschillen. Andere stoelen, anders gevormde balkons, andere muurversiering, andere verlichting. En nog een aantal schouwburgen later ervaren we dat die verschillen ook wel erg groot kunnen zijn (Den Bosch, waar gewoon pilaren op het podium staan zodat we ons als koor in drie aparte groepen moeten opstellen, bijvoorbeeld).

Ook de zalen hebben een hele eigen sfeer. Soms is het zo nieuw dat je je backstage in een ziekenhuis waant (Enschede, Eindhoven), soms is het eeuwenoud, zoals in Amsterdam (zie foto's hier rechts), waar je naast het podium gewoon de kale bakstenen muren ziet. Die muren gaan helemaal leven als je eens gaat googlen: dan blijkt dat hier al sinds de vroege 17e eeuw een schouwburg stond (nou goed, niet exact op deze locatie), maar dat deze ook ettelijke malen is afgebrand, bijvoorbeeld in 1772, tijdens een voorstelling, toen een medewerker te roekeloos met een kaars rondliep bij wijze van podiumverlichting, zodat 18 mensen om het leven kwamen, 22 naastgelegen huizen afbrandden en het vuur zo hoog oplaaide dat het in Den Haag, Utrecht en op Texel nog te zien was. Het wederopgebouwde theater (nu aan het Leidseplein) brandde opnieuw af in 1892. Het huidige gebouw dateert van 1894. Even voelden wij ook nog zware oorlogshistorie door het podium branden, omdat we dachten dat dit het gebouw was waar in de oorlog de Amsterdamse joden bijeengedreven waren, maar later herinnerden we ons dat dat in de Hollandse Schouwburg was en niet in deze.

Het aantal balkons is niet overal hetzelfde, wat ik heel even dacht (leek me hartstikke handig voor kaartverkopers en zo). De meeste schouwburgen hebben er twee, maar bijvoorbeeld Den Haag heeft uberhaupt geen balkons. Volgens sommige bezoekers die meerdere voorstellingen bezochten komt het geluid ook heel verschillend over als je in een andere zaal zit: in Arnhem bleef het geluid meer op afstand dan in Den Haag, waar het als een warme gloedgolf over je heen ging, waar dan weer tegenover stond dat je alle irritante publieksgeluidjes uit de zaal (kuchjes, geblader, toch nog een telefoon) ook net zo hard hoorde.

In Den Bosch is een hele zijkant van het podium ingericht als een soort Wall of Fame, als je staat te zingen en je kijkt opzij, dan zie je hem gewoon (zie foto rechts). Er hangt van alles! Foto's, posters, schilderijen, shirts, emblemen, paraplu's, enzovoorts. Of zou het toch eigenlijk gewoon een decor zijn voor een of andere musical, wat ze even opzij hadden gezet?

Hieronder volgt onze eigen Wall of Fame, achtereenvolgens alle schouwburgen waar we in geweest zijn. Voor zover we de tegenwoordigheid van geest hadden er een foto van te maken (van Nijmegen heb ik geen enkele foto van de zaal gevonden!).